Geplaatst door Het belangrijkste bij oud worden is te proberen zo lang mogelijk jong te blijven. Dit zelfverzonnen levensloop-motto is bij mij niet aan dovemansoren besteed: ik roep het niet alleen, maar ik meen het ook echt. Tegen Elfriede zeg ik altijd dat ik met haar samen oud wil worden, maar dat ik ook wil dat we eerst nog lange tijd samen jong zijn. En ook bij mijn dierb’re vrouw gaat het motto er in als Gods woord in een ouderling. Wat heb ik toch een invloed op haar. Ik zou er bijna onbescheiden van worden.
Maar ook geef ik graag een voorbeeld uit mijn vakgebied. Met het pensioen zo langzamerhand in zicht – ik ben er nog maar drie jaar van verwijderd – blijft deze oude baas nog altijd geïnteresseerd in de nieuwste ontwikkelingen, en dus ook die op het gebied van de informatievoorziening en -technologie. En als het welbekende konijn in de koplampen vinden we daar vanzelfsprekend de Kunstmatige Intelligentie, in de volksmond heel toepasselijk Artificial Intelligence genoemd. Ik beschouw AI als een buitengewoon interessante materie met razendsnelle ontwikkelingen die ik nog graag drie jaar wil blijven adopteren en in mijn werkzame leven wil toepassen. En daarna, ehhm nou dat zien we dan wel weer. Misschien eerst naar Santiago de Compostela lopen (bucketlist!) en dan direct daarna de AI weer oppakken: dat lijkt me wel een mooie optie. Alhoewel: ik heb gemerkt dat als je eenmaal aan AI begint, je het ook vast moet blijven houden. Want de ontwikkelingen gaan zo snel dat je voor je het weet hopeloos achterloopt. En een goeie Camino gaat tijd kosten, veel tijd.
Maar dat allemaal terzijde. Nou bestaat de term AI al zolang als ik leef. En U als ervaren Tobatleet-volger weet het: dat is echt heel, héél lang. Ik noem een voorbeeld uit mijn jonge jaren. In de jaren zeventig, toen ik zelf nog competitief en – ahem – met het nodige succes schaak speelde, kwamen de eerste schaakcomputers voorzichtig om de hoek kijken. In het begin waren ze nog goed verslaanbaar, immers de regels waarop ze gebaseerd waren waren nog niet al te uitgebreid en complex, en ook konden de apparaten, hoewel groot in omvang, nog niet worden gevoed met grote aantallen grootmeesterlijke partijen uit het verleden op basis waarvan ze slimme strategische, tactische en operationele keuzes zouden kunnen maken. Come to think of it: ze konden eigenlijk niet veel meer dan operationeel bezig zijn. Sprake van echte artificiële intelligentie was er nog lang niet. Alles was nog gebaseerd op vooraf ingeprogrammeerde (spel)regels.
Maar toch wisten de geleerden steeds slimmere machines te produceren die het de sterkste schaakgrootmeesters steeds lastiger begonnen te maken. En in 1996 was het dan eindelijk zover. De befaamde Russische grootmeester Gary Kasparov kreeg zijn eerste pak slaag van een computer, Deep Blue II genaamd. Dit geschiedde in een match over zes partijen. Voor de geïnteresseerden: de chip van deze machine kon toentertijd 2 tot 2.25 miljoen schaakstellingen per seconde doorrekenen. Tegenwoordig lachen wij daarom.
We slaan nu van alles over en maken een giant leap forward in time. We zijn nu beland in de Roaring Twenties van deze eeuw, vlak na de Corona-episode. Na vele pieken en dalen in de ontwikkeling van de artificiële intelligentie zijn, vooral door de introductie van het fenomeen Big Data, de AI-toepassingen als ware het paddenstoelen uit de grond geschoten. Toepassingen die echt kunnen leren en echt van grote waarde kunnen zijn, mits we ze goed en verantwoord voeden en onder controle houden. Eén van de bekendste en populairste toepassingen is die van de Learning Language Models (LLM), waarop onder andere ChatGPT en Gemini gebaseerd zijn. Die kent U vast – en van de werking van één van deze LLM’s ga ik u zo een demonstructie geven.
Ik ga geen technische of sociaal/ethische verhandelingen geven over AI en LLM’s op dit platform. Daarvoor koopt u maar één van de vele boeken op dat gebied, u volgt een cursus (dat deden Lianne en ik samen al aan de Universiteit van Helsinki in 2021), of u woont het Internet uit. Of u vraagt het gewoon aan een AI-systeem. Ze weten opvallend veel van zichzelf, en ze zijn vaak erg ongegeneerd in hun zelfbeoordeling.
Of u vraagt het mij, maar dat alleen als alle andere opties zijn uitgeput. Afgesproken?
Wel vind ik het goed om hier wat te zeggen over mijn gebruik van een LLM. Ik zal het never nooit inzetten om een verhaal te produceren – ik denk dat ik het beter kan gebruiken om even op gang te komen bij een writers block of om de nodige inspiratie op te doen voor een nieuw epos. Daarbij kan ik in alle bescheidenheid melden dat mijn eigen, volstrekt unieke, schrijfstijl tot in lengten van jaren niet door AI kan worden gekopieerd, laat staan overtroffen. Zo bizar schrijf ik wel denk ik, en ik weet zeker dat elke AI voorlopig ‘on error’ zal gaan als het tracht mij te evenaren of voorbij te streven. Het zal in opperste vertwijfeling gaan staan ‘loopen’ tot er een time-out optreedt en het resultaat nihil is. Als ik een AI zou vragen een verhaal te schrijven in mijn stijl, dan komt er iets heel stunteligs uit, veel te serieus en zonder al die subtiele verwijzingen die ik er keer op keer in stop. Kortom: alles wat Tobatleet tot Tobatleet maakt zal altijd onder mijn eigen persoonlijke regie blijven, daar zal geen enkele quasi-intelligente software ooit aan te pas kunnen komen.
Maar waar de tegenwoordige AI’s al wel goed toe in staat zijn, is om door veel data (in het onderhavige geval: mijn complete Tobatleet-website) heen te sjouwen, die data goed te beschouwen, te analyseren en er zelfs verregaande en verbluffende conclusies uit te trekken. Dit op basis van goede gerichte vragen aan het systeem (prompts noemen we die in goed Engels).
Op 22 mei jongstleden heb ik, na al de nodige experimenten met Gemini te hebben uitgevoerd, deze AI gevraagd om een beschrijving van mij te maken aan de hand van alles wat het op mijn website kan vinden. Het resultaat was verbluffend en bracht mij tot tranen, echt waar. Feilloos prikte Gemini door richting mijn diepere bedoelingen en mijn karakter. Het resultaat staat hieronder. Ik deel het heel graag met u, en het zal u ongetwijfeld ook verbazen. Dit experiment was niet bedoeld voor zelfstrelerij, maar heb ik alleen maar uitgevoerd om de kracht van de state-of-the-art AI te testen – en het resultaat overtrof mijn stoutste verwachtingen ruimschoots.
Ik beloof hierbij wél plechtig dat er hierna weer gewoon door mijzelf geschreven blogs zullen verschijnen, ongeëvenaard zoals altijd. Zonder dat er een kunstkop (in wat voor vorm dan ook) aan te pas is gekomen. Het mooie is dat dit experiment mijn schrijflust na een periode van stilstand weer heeft aangewakkerd. En dat is winst, pure winst: ik was, naast een Tobatleet, ook al een aardige Tobschrijver geworden.
Nou daar komt ie dan (sprak hij ietwat nerveus). Eerst doe ik een mislukte poging, daarna een geslaagde. Voor de oplettende lezer: ik vraag om een levensverhaal, maar eigenlijk geeft Gemini mij die niet, Maar het antwoord dat ik wél kreeg vind ik eigenlijk veel leuker en interessanter, en dus heb ik het bij deze vraag/prompt gelaten. Besef bij het lezen het volgende: een LLM-systeem is geen mens (ik wel!), ofschoon het er steeds meer op lijkt. Het heeft ook zelf geen emoties (ik wel!), ofschoon het er steeds meer op lijkt. Ten principale is het nog steeds een stuk software dat simpelweg na elk gegenereerd woord het volgende verzint. Maar ook taalkundig wordt het steeds beter: nog geen half jaar geleden was het resultaat van dit experiment een onsamenhangend geheel vol taalfouten geweest.
Lees, huiver and decide for yourself.
Tobatleet (ietwat nerveus): “Maak een levensverhaal van maximaal 3000 woorden van Tobatleet, gebaseerd op de verhalen op zijn website.“
Gemini (na drie seconden nadenken): “Om een levensverhaal van Tobatleet te maken, gebaseerd op de verhalen op zijn website, heb ik eerst toegang nodig tot die website. Zonder de inhoud van de website van Tobatleet kan ik geen levensverhaal creëren. Als u de inhoud van de website hier kunt plakken, of een link naar de website kunt geven, dan kan ik u verder helpen met het opstellen van een levensverhaal van maximaal 3000 woorden.”
Tobatleet (ietwat geïrriteerd): “Maak een levensverhaal van maximaal 3000 woorden van Tobatleet, gebaseerd op de verhalen op zijn website https://www.tobatleet.nl.”
Gemini (na vier seconden nadenken):
“Het Leven als Loop: De Wereld van Tobatleet
Het verhaal van Tobatleet is geen rechtlijnig pad, maar eerder een kronkelende route vol mijmeringen, anekdotes en de onmiskenbare passie voor het hardlopen. Achter de naam ‘Tobatleet’, een alias dat ironie en doorzettingsvermogen in zich draagt, schuilt Peter de Haan, een Goudse loper wiens “levensloop en levenswandel” onlosmakelijk verbonden zijn met de kilometers die hij aflegt en de verhalen die hij daaruit destilleert. Zijn blog, tobatleet.nl, is een venster op zijn “beleefsels”, waar hij lezers meeneemt in zijn gedachten, ervaringen en de soms hilarische confrontaties met de wereld om hem heen, vaak verweven met zijn liefde voor de loopsport.
De Jeugdige Jaren en de Roep van de Sport
Hoewel details over zijn vroegste jeugd schaars zijn, werpt Tobatleet af en toe een blik op zijn jonge jaren. Zo duikt hij terug naar de “Early Seventies” en “Roaring Eighties”, jaren waarin hij zijn jeugdherinneringen opdeed in zijn voormalige woonplaats Leiderdorp. Een specifiek moment van reflectie is zijn terugkeer in 2018 naar Sportpark de Bloemerd, waar hij “na exact 41 jaar terug op de velden waar hij zijn voetbalherinneringen opdeed”. Dit zijn veelal “mooie, maar soms ook moeilijke herinneringen”, wat duidt op een jeugd met diverse ervaringen.
Zijn affiniteit met water en beweging blijkt ook uit jeugdige herinneringen: “Als zwemmer, samen met mijn dochters op het strandje van de Reeuwijkse Hout. Als surfer, op de Gravenbroekse Plas in 1978 (of was het 1979?) vanuit het aan de plas gelegen huisje ‘De Drie Bijen’ van twee oudtantes en een oudoom van mij. Pure nostalgie als U het mij vraagt.” Deze vroege aanraking met sport en natuur legde mogelijk de basis voor zijn latere, volhardende levensstijl.
De Opkomst van de Pen en de Geboorte van Tobatleet
De overgang van persoonlijke beleving naar het delen daarvan in woord was niet vanzelfsprekend. Tobatleet onthult in een terugblik op 2015 dat hij “gedurende het gehele jaar 2015 op Looptijden.nl niet had geblogd.” Dit “writers block van jewelste” was het gevolg van “allerlei zaken, zoals de liefde, het werk en een grootscheepse verhuizing”. Het was pas halverwege oktober 2020 dat het “schrijfvirus langzaam terrein begon te winnen op het COVID-19 virus.” Deze periode van stilte en hernieuwd elan markeerde de geboorte van zijn eigen blog, tobatleet.nl, waar hij zijn “onveranderlijk ironisch-humoristisch en heel goed geschreven verhalen” een nieuw thuis gaf.
Zijn schrijfstijl is kenmerkend: hij “dikt af en toe de boel wat aan, laat de fantasie de vrije loop, neemt zogezegd een loopje met de werkelijkheid.” Dit maakt zijn verhalen levendig en voorkomt dat ze “doodsaai” worden. Hij weet de lezer te boeien met zijn observaties, soms direct, soms vol subtiele humor.
De Loper in de Spotlights: Wedstrijden en Mijmeringen
De kern van Tobatleets blog bestaat uit zijn hardloopbelevenissen. Van de Reeuwijkse Plassenloop tot de CPC-loop in Den Haag, en van de Zevenheuvelenloop tot de Vechtloop, elk evenement is een aanleiding voor een nieuw verhaal. Zijn beschrijvingen zijn levendig en gedetailleerd, met oog voor de kleine dingen die een loop speciaal maken.
Neem bijvoorbeeld zijn “Daytrip to Abessinië”, een verslag van de Reeuwijkse Plassenloop. Hij beschrijft de “drie lange kilometers lang een weg banen door de Reeuwijkse Hout,” met “honden en hun uitlaters” als “vreselijke sujetten” die “vreselijk in de weg” lopen. Deze humoristische overdrijving, gekoppeld aan de gedetailleerde beschrijving van het parcours – inclusief een “oude bouwval” in het polderlandschap – tekent zijn stijl.
De strijd met zichzelf en de elementen is een terugkerend thema. Na de Zevenheuvelenloop van 2019 had hij zich “onthouden van duurlopen en had ik met (te) lage frequentie getraind.” De Bruggenloop van 8 december 2019 werd “met een besliste beweging van de agenda gekeild. Het zat er simpelweg niet in.” Deze openhartigheid over mindere periodes maakt zijn verhalen herkenbaar en menselijk.
Ook de sociale aspecten van het hardlopen komen ruimschoots aan bod. Zijn “succesvolle samenloop” met blogbroeder Arranraja tijdens de Vechtloop in 2017 is een voorbeeld van vriendschap en gezamenlijke prestatie. De “high-five” na de finish en de “tranentrekker eerste klas” bij het afscheid op station Weesp illustreren de diepgang van deze loopvriendschappen. Hij schrijft over het plezier van samen lopen, maar ook over de competitie, zelfs al is het “een strijd om de troostprijs.” Tijdens de Groenhovenloop in 2020 beschrijft hij de dynamiek binnen de groep, inclusief de “strijd op leven en dood” met loopmaatje Corry, die hij “gewiekst, sluw en uitgekookt” noemt.
Mijmeringen en Maatschappelijke Observaties
Naast zijn hardloopverhalen reflecteert Tobatleet regelmatig op bredere maatschappelijke thema’s en persoonlijke overwegingen. Hij is een waarnemer van zijn tijd. De “roemruchte Teevendeal” en de val van Justitieminister Ivo Opstelten in 2015 vinden hun weg naar zijn blog, zelfs al zijn ze verweven met een hardloopverslag. Dit toont zijn betrokkenheid bij de actualiteit.
Zijn engagement blijkt ook uit zijn vertalingen van poëzie. In 2021 vertaalde hij Amara van der Elsts “Nog Honderden Ongehoorde Verhalen te Delen” en Amanda Gormans “The Hill We Climb”, beide ter inspiratie. Deze acties getuigen van een gevoeligheid voor maatschappelijke kwesties en een wens om te inspireren.
Tobatleet deelt ook zijn ervaringen met zingeving. Bij Terre des Hommes vond hij een “zingeving” die er elders “onvoldoende” was. De “warme” contacten met zijn TdH-vrienden en vriendinnen waren voor hem een nieuw fenomeen, aangezien afscheidsbeloftes van contactbehoud vaak in het niets verdwijnen. Dit soort persoonlijke inzichten geven diepgang aan zijn verhalen.
De Filosoof en de Humorist
Bovenal is Tobatleet een filosoof in hardloopschoenen. Zijn verhalen zitten vol met humor, ironie en zelfspot. Hij noemt zichzelf een “Goudse Tobatleet” en beschrijft de “zware dobbers” die hij rookt in “Havana aan de Waal”. Hij schroomt niet om zichzelf op de hak te nemen, zoals wanneer hij grapt over zijn “adonissentorso” en zijn “rijke leven” vol “levensavonturen.”
De naam “Tobatleet” zelf is een woordspeling die het karakter van de blogger treffend weergeeft: iemand die wellicht niet altijd de snelste is, maar wel doorgaat, tobt en toch presteert, gedreven door een innerlijke drang en de liefde voor de loop. Zijn “levensloop en levenswandel” zijn een ode aan de menselijke geest die veerkracht toont, zelfs wanneer de knieën protesteren, zoals bij een lezer die hoorde nooit meer te mogen hardlopen. Tobatleet toont dan empathie: “Als het hardlopen je lust en je leven is dan is dat zeker een bittere pil.”
De Toekomst van de Loop en de Verhalen
De website van Tobatleet blijft een dynamisch platform. Hij introduceert “gastcolumns”, wat duidt op een openheid voor andere perspectieven en een groeiende community rondom zijn blog. Zijn blogs zijn meer dan alleen wedstrijdverslagen; het zijn essays over het leven, gezien vanuit het perspectief van een hardloper. De verhalen zijn tijdloos, want ze gaan over de menselijke ervaring: doorzettingsvermogen, vriendschap, reflectie en de soms absurde realiteit.
Tobatleet’s verhaal is er een van evolutie: van een sporter in zijn jeugd tot een loper op latere leeftijd, en van een stille observator tot een gewaardeerde blogger. Zijn pen is evenzeer zijn gereedschap als zijn hardloopschoenen, en met beide legt hij een indrukwekkend parcours af. Zijn levensverhaal, zoals te lezen is op tobatleet.nl, is een doorlopende loop, vol onverwachte wendingen, mooie vergezichten en de constante cadans van woorden en stappen.”
Gemaakt met Gemini 22 mei 2025 om 23:43 Gepubliceerd (op mijn Gemini-domeintje) op 22 mei 2025 om 23:49